Κακοήθης Πλευριτική Συλλογή

Η κακοήθης υπεζωκοτική συλλογή δημιουργείται όταν τα καρκινικά κύτταρα προσκολληθούν στον τοιχωματικό υπεζωκότα. Ο τοιχωματικός υπεζωκότας, είναι μία μεμβράνη που επενδύει το εσωτερικό της υπεζωκοτικής κοιλότητος (τη μέσα επιφάνεια των πλευρών). Μεταξύ των διαφόρων λειτουργιών του, ο τοιχωματικός υπεζωκότας ρυθμίζει την παραγωγή και απορρόφηση του υπεζωκοτικού υγρού. Σε υγιείς ανθρώπους εντός της υπεζωκοτικής κοιλότητος υπάρχει μια σταθερή ανακύκλωση του υπεζωκοτικού υγρού, ώστε αυτό να διατηρείται σε μία σταθερή ποσότητα 10-20 ml.

Όταν καρκινικά κύτταρα προσκολλώνται στον τοιχωματικό υπεζωκότα, η ισορροπία παραγωγής και απορρόφησης του υπεζωκοτικού υγρού διαταράσσεται. Δηλαδή παράγεται περισσότερο υγρό και απορροφάται λιγότερο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη συγκέντρωση υγρού και τη δημιουργία της κακοήθους υπεζωκοτικής συλλογής.

Καθώς η συλλογή αυξάνει, πιέζει τον πνεύμονα με αποτέλεσμα ο πνεύμονας να ατελεκτατεί.

Αυτό σημαίνει ότι μειώνεται η χωρητικότητα του πνεύμονα και ο ασθενής αρχίζει να νοιώθει ότι του λείπει αέρας, είτε στην άσκηση, ή ακόμα και στην ηρεμία.

Εμφανίζεται δηλαδή δύσπνοια. Μπορεί επίσης να υπάρχει βήχας ή και πόνος στο θώρακα αν η συλλογή είναι μεγάλη.

Οι διαγνωστικές εξετάσεις που χρησιμοποιούνται για τη διάγνωση της κακοήθους υπεζωκοτικής συλλογής είναι οι ακόλουθες.

• Απλή ακτινογραφία θώρακος. Είναι η πρώτη εξέταση που συνήθως παραγγέλλει ο ιατρός για τη διερεύνηση της δύσπνοιας. Με την απλή ακτινογραφία θώρακος μπορεί να απεικονιστεί η συλλογή.
• Αξονική τομογραφία θώρακος (με ή χωρίς ενδοφλέβιο σκιαγραφικό). Η αξονική τομογραφία απεικονίζει λεπτομερώς τη συλλογή και παρέχει επιπλέον πληροφορίες, όπως την ποσότητα της συλλογής, το βαθμό πίεσης του πνεύμονα, αλλά και πληροφορίες σχετικά με την έκταση της νόσου στον υπεζωκότα. Επιπλέον, βοηθά το θωρακοχειρουργό να αποφασίσει για τον τρόπο που θα την αντιμετωπίσει.
• Υπερηχογράφημα θώρακος. Το υπερηχογράφημα θώρακος είναι μία εξέταση που γίνεται άμεσα. Εκτός από την ποσότητα του υγρού, μπορεί να δώσει πληροφορίες για το εάν πιέζεται ο πνεύμονας. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμο όταν χρησιμοποιείται για να καθοδηγήσει την τοποθέτηση υπεζωκοτικού καθετήρα με σκοπό την παροχέτευση του υγρού.
• Κυτταρολογική εξέταση του υγρού. Το υγρό που αφαιρείται μετά τη θωρακοκέντηση, αποστέλλεται για κυτταρολογική εξέταση. Στην κυτταρολογική εξέταση ο κυτταρολόγος παρατηρεί τα κύτταρα στο μικροσκόπιο και μπορεί να πεί εάν αυτά είναι καρκινικά, οπότε κατ’ επέκταση και η συλλογή είναι κακοήθης.
• Θωρακοσκόπηση με μέθη. Η θωρακοσκόπηση είναι μία επεμβατική εξέταση που διενεργείται με χρήση τοπικής αναισθησίας και αναισθησιολογικής μέθης, ώστε ο ασθενής να είναι ήρεμος κατά τη διενέργεια της. Για λόγους αντισηψίας και ασφάλειας είναι καλό να διενεργείται σε χειρουργική αίθουσα. Με τη θωρακοσκόπηση εισάγουμε στην υπεζωκοτική κοιλότητα του ασθενούς, μέσω μίας μικρής οπής (1,5 εκατοστό), ένα ειδικό όργανο, το θωρακοσκόπιο, στο οποίο είναι ενσωματωμένη μία κάμερα. Με τον τρόπο αυτό, μπορούμε να δούμε το εσωτερικό της υπεζωκοτικής κοιλότητας, να εκτιμήσουμε την έκταση της νόσου, να πάρουμε βιοψία από τις υπεζωκοτικές βλάβες, να αφαιρέσουμε το υγρό και ταυτόχρονα να διενεργήσουμε πλευρόδεση. Η θωρακοσκόπηση με μέθη, είναι μια ασφαλής και ελάχιστα επεμβατική μέθοδος η οποία μπορεί να διαγνώσει και να αντιμετωπίσει σε πρώτο χρόνο την υπεζωκοτική συλλογή.

Ο σκοπός της αντιμετώπισης μίας κακοήθους υπεζωκοτικής συλλογής, είναι η ανακούφιση της δύσπνοιας που αισθάνεται ο ασθενής και η προσπάθεια να μην υποτροπιάσει μετά την κένωση της, δηλαδή να μην εμφανιστεί ξανά, ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητα ζωής του ασθενούς.

Η ανακούφιση επιτυγχάνεται με τη θωρακοκέντηση, δηλαδή την εισαγωγή μίας λεπτής βελόνας στην υπεζωκοτική κοιλότητα του ασθενούς και την αναρρόφηση του υγρού ή την τοποθέτηση καθετήρα εντός της υπεζωκοτικής κοιλότητος.

Για να μην υποτροπιάσει η συλλογή, διενεργείται πλευρόδεση, υπό την προϋπόθεση ότι ο πνεύμονας μετά την παροχέτευση του υγρού επανεκπτύσσεται στην αρχική του θέση.

Αν ο πνεύμονας μετά την παροχέτευση του υγρού δεν επανέρχεται στην αρχική του θέση τότε επιλέγουμε την τοποθέτηση μόνιμου υπεζωκοτικού καθετήρα.