Λοβεκτομή Πνεύμονα

Η λοβεκτομή πνεύμονα ή απλά λοβεκτομή, είναι η αφαίρεση (εκτομή) ενός πνευμονικού λοβού ή απλά λοβού.

Οι πνεύμονες, (δεξιός και αριστερός), αποτελούνται από διακριτές ανατομικές δομές που ονομάζονται λοβοί. Ο δεξιός πνεύμονας έχει 3 λοβούς, τον άνω, μέσο και κάτω. Ο αριστερός πνεύμονας έχει 2 λοβούς, τον άνω και τον κάτω. Η ανατομία του πνεύμονα φαίνεται, όπως φαίνεται στην πιο κάτω εικόνα.

Οι λοβοί χωρίζονται μεταξύ τους με τη μεσολόβιο σχισμή. Κάθε λοβός έχει το δικό του βρόγχο (λοβαίος βρόγχος), που εκφύεται από τον κύριο βρόγχο του αντίστοιχου πνεύμονα και δικά του αγγεία (φλέβα και αρτηρίες).

Κατά μήκος του βρόγχου του λοβού, προσκολλημένα σε αυτόν, είναι τα λεμφαγγεία και οι λεμφαδένες του λοβού.

Ανάλογα με το λοβό που αφαιρείται υπάρχουν οι εξής λοβεκτομές:

Δεξιά άνω λοβεκτομή, όταν αφαιρείται ο άνω λοβός του δεξιού πνεύμονα
Μέση λοβεκτομή, όταν αφαιρείται ο μέσος λοβός
Δεξιά κάτω λοβεκτομή, όταν αφαιρείται ο κάτω λοβός του δεξιού πνεύμονα
Άνω διλοβεκτομή, όταν χρειάζεται να αφαιρεθούν ο άνω και μέσος λοβός του δεξιού πνεύμονα
Κάτω διλοβεκτομή, όταν χρειάζεται να αφαιρεθούν ο μέσος και ο κάτω λοβός του δεξιού πνεύμονα.
Αριστερή άνω λοβεκτομή, όταν αφαιρείται ο άνω λοβός του αριστερού πνεύμονα
Αριστερή κάτω λοβεκτομή, όταν αφαιρείται ο κάτω λοβός του αριστερού πνεύμονα.

Η λοβεκτομή είναι ο «χρυσός κανόνας» (gold standard) της χειρουργικής αντιμετώπισης του καρκίνου του πνεύμονα. Πρόκειται για μία ριζική ογκολογική επέμβαση, με την οποία μπορούμε να εξασφαλίσουμε άριστο τοπικό έλεγχο της νόσου. Ο άριστος τοπικός έλεγχος επιτυγχάνεται διότι τα όρια εκτομής είναι πάντοτε ευρέα και επιπλέον, αφαιρώντας το λοβό, αφαιρείται και το σύνολο των λεμφαγγείων και των λεμφαδένων που εμπεριέχονται σε αυτόν. Με τον τρόπο αυτό αποτρέπεται η λεμφαγγειακή διασπορά. Η επέμβαση, όταν διενεργείται για καρκίνο του πνεύμονα, πρέπει να συνοδεύεται από δειγματοληψία λεμφαδένων μεσοθωρακίου (τουλάχιστον τρεις σταθμοί ) ή κανονικό λεμφαδενικό καθαρισμό (υποχρεωτικά λεμφαδενικός καθαρισμός όταν πρόκειται για ασθενή με Ν2 νόσο, που χειρουργείται μετά από εισαγωγική θεραπεία).

Η λοβεκτομή είναι η αποτελεσματικότερη τοπική θεραπεία για τον καρκίνο του πνεύμονα. Κλινικές μελέτες αποδεικνύουν ότι υπερέχει σημαντικά σε όλες τις κατηγορίες μακροπρόθεσμων αποτελεσμάτων (επιβίωση, επιβίωση ελεύθερη νόσου) άλλων μεθόδων τοπικής θεραπείας όπως η ακτινοβολία ή η κατάλυση με ραδιοκύματα. Για το λόγο αυτό η σύσταση του Αμερικανικού Δικτύου για τον Καρκίνο (NCCN), της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ογκολογίας (ESMO), είναι ότι το χειρουργείο θα πρέπει να προσφέρεται σε κάθε ασθενή με καρκίνο πνεύμονα αρχικού σταδίου (στάδια Ι και ΙΙ).

Ειδικά για τα αρχικά στάδια καρκίνου του πνεύμονα, συστήνεται η διενέργεια της λοβεκτομής με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, δηλαδή είτε θωρακοσκοπικά (VATS), είτε ρομποτικά (RATS).

Η ομάδα μας εκτελεί τη λοβεκτομή είτε θωρακοσκοπικά με μία οπή (uniportal VATS), είτε ρομποτικά, με το ρομποτικό σύστημα Da Vinci. Με τον τρόπο αυτό εξασφαλίζεται ανώδυνη και ταχεία ανάρρωση του ασθενούς και επιστροφή του στην καθημερινότητα, χωρίς να επηρεάζεται η ποιότητα της ζωής του μετά το χειρουργείο.

Τμηματεκτομή ή λοβεκτομή;

Η τμηματεκτομή είναι μία ανατομική, ογκολογική επέμβαση, η οποία, σύμφωνα με τις μελέτες, έχει ισάξια αποτελέσματα με τη λοβεκτομή στον πρώιμο, περιφερικό καρκίνο του πνεύμονα μεγέθους μικρότερου των 2 εκατοστών, χωρίς λεμφαδενική διασπορά. Για όλες τις άλλες περιπτώσεις, η λοβεκτομή συνδέεται με καλύτερα αποτελέσματα (μακροπρόθεσμη επιβίωση και μακροπρόθεσμη επιβίωση ελεύθερη νόσου).

Επομένως, αν και η λοβεκτομή είναι ο χρυσός κανόνας της χειρουργικής θεραπείας του καρκίνου του πνεύμονα, για μικρού μεγέθους (μικρότερους των 2 εκατοστών) περιφερικούς καρκίνους χωρίς λεμφαδενική διασπορά, η τμηματεκτομή αποτελεί εναλλακτική με ισάξιο ογκολογικό αποτέλεσμα με όφελος τη διάσωση πνευμονικού παρεγχύματος.

Άλλες ενδείξεις διενέργειας λοβεκτομής

Απαραίτητος λειτουργικός έλεγχος πριν τη διενέργεια της λοβεκτομής

Ο λειτουργικός έλεγχος που απαιτείται πριν τη διενέργεια της λοβεκτομής είναι οπωσδήποτε ο ακόλουθος:

Σπιρομέτρηση: Η σπιρομέτρηση είναι μία αναίμακτη και ανώδυνη εξέταση με την οποία λαμβάνουμε πληροφορίες σχετικά με τον όγκο του αέρα που μπορούμε να εισπνεύσουμε και εκπνεύσουμε.
Διαχυτική ικανότητα ή απλά διάχυση: Με τη διάχυση, λαμβάνουμε πληροφορίες για την ικανότητα του πνεύμονα να προσλαμβάνει οξυγόνο και να αποβάλλει διοξείδιο του άνθρακα. Γίνεται στον ίδιο χρόνο με τη σπιρομέτρηση.
Εργοσπιρομετρία: Με την εργοσπιρομετρία λαμβάνουμε πληροφορίες για την ικανότητα του οργανισμού να ανταπεξέλθει σε κόπωση (stress). Είναι ουσιαστικά μία σύνθετη καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κοπώσεως. Η εργοσπιρομετρία δεν είναι απαραίτητη για όλους τους ασθενείς. Απαιτείται για εκείνους των οποίων η σπιρομέτρηση ή/και η διάχυση ή/και η καρδιακή λειτουργία είναι σημαντικά επηρεασμένες.
Υπέρηχος καρδιάς: Με τον υπέρηχο καρδιάς αντλούμε πληροφορίες για τη λειτουργία της καρδίας, όπως είναι το κλάσμα εξώθησης, η κινητικότητα των τοιχωμάτων της, η λειτουργία των καρδιακών βαλβίδων κ.α. Αν από τον υπέρηχο καρδιάς αναδειχθούν προβλήματα στην καρδιακή λειτουργία μπορεί να απαιτηθούν και άλλες εξετάσεις, όπως υπέρηχος με φαρμακευτική κόπωση, σπινθηρογράφημα μυοκαρδίου, στεφανιογραφία κ.α.

Ο λειτουργικός έλεγχος πριν το χειρουργείο, έχει ως στόχο να ελέγξει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο οργανισμός. Με αυτό τον τρόπο μπορεί ο θωρακοχειρουργός να αντιληφθεί έγκαιρα εάν ο ασθενής χρειάζεται κάποιου είδους προετοιμασία πριν από το χειρουργείο, ώστε να διασφαλιστεί ότι θα βρίσκεται στην καλύτερη δυνατή φυσική κατάσταση όταν θα χειρουργηθεί, ώστε να προληφθούν πιθανές επιπλοκές και να εξασφαλιστεί η ταχύτερη δυνατή ανάρρωση του. Για παράδειγμα, αρκετοί ασθενείς που καπνίζουν ή κάπνιζαν κατά το παρελθόν, τη στιγμή που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του πνεύμονα και επισκέπτονται το θωρακοχειρουργό με σκοπό να χειρουργηθούν, έχουν ήδη αναπτύξει αποφρακτική πνευμονοπάθεια, εξαιτίας του καπνίσματος. Οι ασθενείς αυτοί μπορεί να χρειάζονται κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή από πνευμονολόγο, για κάποιες ημέρες, πριν υποβληθούν στην επέμβαση. Επιπλέον, ασθενείς με καρδιολογικά προβλήματα, μπορεί να χρειάζονται βελτιστοποίηση της καρδιολογικής αγωγής τους πριν το χειρουργείο. Εάν μάλιστα διαγνωσθεί στεφανιαία νόσος ή σοβαρή βαλβιδοπάθεια, μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν πρώτα αυτές οι καταστάσεις πριν το χειρουργείο.